The Fight for Fallujah

De New York Times was er vrij vroeg bij om te experimenteren met 360°-video, bijvoorbeeld met The Fight for Fallujah, een 11 minuten durende reportage waarbij we als kijker meegaan met Iraakse troepen die vechten tegen IS.

De camera staat op de motorkap van een militaire Humvee-jeep, of op statief als er ergens ‘actie’ is. Extra beklemmend is het wanneer de camera wordt geplaatst in een kleine ijzeren kooi van IS waarin een gevangene alleen maar rechtop kan staan. Zeker in 360° wordt de barbaarse wreedheid van de terreurbeweging invoelbaar.

Dit is vooral een ‘beeld met voice-over verhaal’. Al komen er wel sprekende mensen voorbij en dan vangt de voice-over het probleem op dat ondertitels in 360°-video weliswaar mogelijk zijn, maar eerder afleidend (je moet immers ook nog rondkijken!) werken.

The Daily 360

De New York Times maakt ook The Daily 360. Dat zijn dagelijkse korte video’s (tussen de één en drie minuten ongeveer) van waar ook ter wereld. Meestal zijn het geen journalistieke verhalen, maar ‘belevingsvideo’s’: je bent bij een beachvolleybalwedstrijd, in een hotel van Donald Trump, bij een Gay Pride of je gaat mee met dochters die hun vader opzoeken in de gevangenis.

The battle for Northern Syria

The battle for Northern Syria is een interessante video, maar de makers (van SMART News Agency SMART News Agency is een Arabischtalig nieuwsagentschap dat in Syrië opereert. Kijk voor meer informatie op Wikipedia.) zijn nog duidelijk in gevecht met hoe de techniek te hanteren. In een grotendeels verlaten Syrische plaats staat de camera veel op statief (of vastgehouden door een man met een wit petje) terwijl we een voice-over horen. Soms zijn er interviews en dan staat de camera te ver van het gesprek af.

Daardoor voelt het alsof je op afstand toekijkt. Dat is precies het tegenovergestelde van wat een 360°-video juist zo mooi kan bereiken: het gevoel dat je als kijker er middenin zit.

Maar goed, de video is uit 2015, en dus uit de eerste generatie 360°-video’s. Voor elke maker is het filmen met (steeds weer nieuwe camera’s) een leerproces en in deze video krijg je wel goed het desolate gevoel mee van een plaats waar nog maar tien procent van de inwoners is achtergebleven.

Mosul: Fight against ISIS from the sky

Ook een opmerkelijke video: een 360°-video vanaf een Iraakse gevechtshelikopter. De BBC heeft een 360°-videocamera bevestigd aan de onderkant van een helikopter die boven Mosul vliegt.

Je krijgt daarmee een zelfde soort video als wanneer je een 360°-camera aan een drone hangt. Alleen hangt hier de camera naast de boordmitrailleur, die zelfs even in actie komt (vermoedelijk alleen vanwege de aanwezigheid van de camera).

Je krijgt een mooi overzicht van de stad, de omvang van Mosul is voelbaar en je ziet welk gedeelte er dan nog niet is ingenomen (de oude stad).

Een toevoeging is dat het beeld op sommige momenten wordt stilgezet, en er met een soort vlaggenstokken wordt aangegeven waar belangrijke plekken zijn. ‘De vlag’  aan de stok is een scherm waarop je een gewone video ziet over die locatie: bijvoorbeeld de moskee waar Baghdadi Abu Bakr al-Baghdadi is de leider en kalief van Islamitische Staat. sprak, de universiteit, of het Museum van Oudheden waar IS beelden verwoestte. Nadeel is dat je die inscreen-video’s niet kunt aanklikken om ze groter te zien.

Conclusie

Veel journalistieke 360°-video’s bestaan vooral uit beelden met daaroverheen een voice-over: een anchor, een verteller in beeld ontbreekt.

Tegen de camera praten, en daarmee naar de kijker, is iets wat ik juist veel doe, na de aanvankelijke worsteling of ik uit beeld moest blijven en alleen mijn stem als voice-over later zou moeten toevoegen. Op de website van KRONCRV zijn 360°-video’s te vinden die Hans Jaap Melissen maakte van de slag om Mosul. Maar ik vind dat in video’s waarin niemand je ook in beeld begeleidt, je soms richting mist en je je verloren kunt voelen in plaats van aanwezig middenin het verhaal. Iemand omschreef dat als het gevoel alsof je na je dood als een onzichtbare bezoeker bent teruggekeerd in het leven: je staat er middenin, maar maakt er geen onderdeel van uit.

Sommige media, zoals de New York Times, voegen een soort kompas toe aan hun video’s: een bewegend taartstuk in een rondje dat laat zien welk deel van de 360°-graden je nu bekijkt. Daardoor raak je minder snel je oriëntatie kwijt.

Ook is voor de toekomst 360°-audio een uitkomst: waarbij je geluid op verschillende plekken kunt laten opkomen binnen de 360°-graden-video, zodat de kijker zich daarnaar zal richten, zoals je dat ook in het normale leven doet.

Ervaringen delen

360°-video heeft steeds meer een rol gekregen in de digitale journalistiek. Zolang de technologische mogelijkheden voor 360°-video nog veranderen en beeldkwaliteit en distributie verbeteren, zijn de grenzen van de toepassingsmogelijkheden en vertelvormen nog niet bereikt.

Ook zijn er steeds meer sites waarop je tips & tricks gepresenteerd krijgt voor het maken van 360- video. Op Medium is bijvoorbeeld een Journalism360-kanaal  te vinden; dit is een interessante plek om ervaringen van anderen te zien. Of het nu gaat om succesvolle verhalen of juist problemen met 360° (ja, dat is vaak in de post-productie fase…). Of je kunt er nieuwe manier van vertellen vinden.

Als pionier kun je je soms enigszins eenzaam voelen, maar ontdekken dat er veel meer mensen ook pionieren kan een enorme stimulans zijn, om kalm door te gaan met een nieuw medium, dat niet meer gaat verdwijnen.